Inspiratieboek voor protocollen voor wie werkt met kinderen en jongeren

G. Billen

Boek - 202 p.

Verschijningsdatum: 07/12/2012

In voorraad

Voor kinderen- en jongereninstellingen en -organisaties

Eenmalige aankoop

€ 36,00 (€ 33,96 excl. btw )

Bestel

Seksuele intimidatie, pestgedrag, drugsgebruik, een plots overlijden, spijbelen maar ook levenbedreigende situaties zoals brand, intoxicatie …
Iedereen die professioneel betrokken is bij kinderopvang, jeugdwerking, jeugdzorg en onderwijs wordt wel eens geconfronteerd met dit soort crisissituaties: calamiteiten die zich kenmerken door factoren van onzekerheid en onvoorspelbaarheid. Van de directie, leidinggevende, leerkracht of begeleider wordt verwacht dat ze op zulke crisismomenten goed overwogen, professioneel en eenduidig zullen handelen.
Vaak wordt er op zo’n momenten kostbare tijd verloren omdat er vooraf geen sluitende afspraken gemaakt werden rond communicatie, taakverdeling, to do’s. Erger wordt het wanneer door gebrek aan ervaring in dergelijke uitzonderlijke situaties, verkeerde beslissingen worden genomen. Ook vanuit een preventief en pro-actief beleid werden verschillende draaiboeken uitgewerkt!
Dit boek reikt structuren aan die inspirerend werken bij het vooraf opstellen van concrete procedures om professioneel, eenduidig en adequaat te kunnen reageren in dergelijke crisissituaties. Om een preventief en proactief beleid te kunnen voeren worden ook verschillende draaiboeken aangeboden.
Een goed protocol helpt bij het bepalen en toekennen van de diverse verantwoordelijkheden binnen de organisatie. Een goede checklist voorkomt dat er zaken over het hoofd gezien worden. Modelbrieven zorgen voor een professionele communicatie.
Vanuit de ruime praktijkervaring die de auteur, Georges Billen, zowel in Vlaanderen als in Nederland tijdens zijn loopbaan als leerkracht, schoolbegeleider en medewerker in een kinderdagverblijf opdeed, schreef hij een aantal draaiboeken en checklists voor frequent voorkomende crisissituaties.
Het is aan de professionele gebruiker om deze draaiboeken concreet om te zetten in standaardprotocollen die geschikt zijn voor zijn/haar specifieke werkomgeving: een proces van voortdurende betrokkenheid waardoor medewerkers binnen de organisatie mede-eigenaars worden van ‘hun’ protocol.
Dit inspiratieboek leunt direct aan bij de praktijk en mag door zijn veelzijdige insteek in geen enkele organisatie die werkt met kinderen en jongeren ontbreken!

Productinformatie
ISBN:	9789046548097
Bestelcode:	BP/PROTOCO-BI12001
Publicatievorm:	Boek
Omvang:	202 p.

werkvormen @ school

De werkgroep ' Werkvormen @ school" heeft de tweede en derde jaargang met 60 werkvormen ingediend bij de uitgeverij. Ze kunnen vanaf heden besteld worden bij Licap en uitgeverij Pelkmans

werkvormen @ school

Ontstaansgeschiedenis

Werkvormen@school is ontstaan in de marge van God@school. We zochten een geschikt middel om bijkomend passende werkvormen aan te bieden. Twee scripties van eindejaarsstudenten van de lerarenopleiding aan de Karel de Grote-Hogeschool werden het uitgangspunt. De ene scriptie is een actualisering van het boek van Georges Billen: Wie wil de varkens hoeden?; de andere scriptie heeft als titel: Leer met je lijf! Beweging tijdens de godsdienstles, een handleiding voor leerkrachten.

Voorstelling

Deze werkvormen:
- dragen bij tot een bredere en rijkere levensbeschouwelijke vorming
- stimuleren tot levensbeschouwelijke bedachtzaamheid
- stimuleren tot het ontwikkelen van een identiteit
- spreken de totale persoon aan: hoofd, hart en handen
- verhogen de variatie van je lessen
- zijn bruikbaar als opwarmer, tussendoortje of volledige les

Werkvormen@school geven een meerwaarde aan je lessen. Door hun creatief karakter maken ze leerlingen nieuwsgierig.

Werkvormen@school is getoetst aan de praktijk.

De eerste bundel – ‘werkvormen@school, levensbeschouwing’ – verschijnt in september 2010. Deze publicatie bevat 60 levensbeschouwelijke werkvormen en is opgebouwd uit zeven modules: 1) Aangename kennismaking – 2) Groepsvorming – 3) Conflicthantering – 4) Verhalenderwijs – 5) Overweging – 6) Evaluatie – 7) Kopiebladen

In 2011 en 2012 volgen nog twee bundels, elk met 60 werkvormen. Over drie schooljaren telt de aangroeimap dus 180 werkvormen.

Auteurs:
Femke Smout, Tanja Callebaut en Anke Muller (leerkrachten; auteurs scriptie) ;
Lies Catersel en Johan De Feyter, (lectoren Karel de Grote Hogeschool) Mieke De Vlieger, (lector KATHO-lerarenopleiding RENO Torhout) Joep Gorinsek, Hogeschool universiteit Brussel.
Georges Billen, coördinator werkvormen@school
________________________________________________________________
Praktisch

Werkvormen@school is een uitgave van Licap [+ logo Licap]
Kostprijs: 18,25 euro, inclusief BTW (verzendkosten niet inbegrepen)
ISBN deel 1: 978-90-6858-920-7

Werkvormen@school wordt besteld bij en geleverd door uitgeverij Averbode

Voor meer informatie, neemt contact op met Annemie Laurent, tel. 02 509 97 07, e-mail: Annemie.Laurent@licap.be

Werkvormen@school

Binnenkort verschijnt " werkvormen @ school " met een levensbeschouwelijke inslag.
Gedurende drie jaren engageren de auteurs zich om ieder jaar 60 werkvormen aan te bieden waarbij telkens aangegeven wordt welke vaardigheden je met die bepaalde werkvorm oefent.

Uitgever : Licap

God @ School

God @ School is een nieuw concept voor het vak godsdienst
Het is beschikbaar vanaf volgend schooljaar.

Voor meer informatie : http://www.licap.be/
of 02/5099707 Annemie
of 02 509 96 05 Liselotte
http://www.licap.be/admin/files/assets/news/1261058162_godschool-pdf-folder.pdf

God @ School

Dit is een nieuw concept voor het vak katholieke godsdienst voor 1 B - BVL

Meer informatie op www.licap.be

Bijbelse verbindingen

Religie roept op verbindingen te plaatsen en te herstellen. Mensen die de link kwijt geraken worden delinquent. De bijbel inspireert om daar werk van te maken.

Concreet wordt in hoofdstuk 4 gewerkt rond
- de wijnstok en de ranken
- Zachëus
- Vijf broden en twee vissen
- Zo leefden de eerste christenen (Handelingen)

Op weg naar Pasen

In hoofdstuk 3 vind je bevrijdingsverhalen. (blz 103-136) Hierbij staat de weg naar Pasen via de vasten centraal. Je vindt er een hele reeks tips en weetjes over gebruiken en tradities rond de goede week.

Warme verhalen

Verschillende warme en gevoelige verhalen uit het evangelie worden uitvoerig besproken
- op bedevaart met Jezus
- vreugde op de bruiloft
- angst in de storm
- boosheid in de tempel

scala goede doelen

In dit hoofdstuk wordt een scala van goede doelen aangeboden voor zowel Nederland als Vlaanderen. Het omvat de naam van de organisatie, waarvoor die organisatie staat, de doelgroep en hoe men contact kan opnemen

Een tedere boodschap

In het tweede hoofdstuk wordt bijzondere aandacht besteed aan het warme, tedere karakter van het evangelie: het is ongetwijfeld een positieve bijdrage voor "verzoeting" tegen de "verzuring" van onze samenleving.
Hoe kan dat beter gebeuren dan te beginnen met een geboorteverhaal: het begint met het in verwachting zijn tot en met Lichtmis

projectperiode rond de schepping

Voor wie intens rond het scheppingsverhaal wil werken wordt een projectperiode voorgesteld (blz 33-40)
Belangrijk is dat de kinderen tijdens deze periode de kans krijgen om zelf scheppend bezig te zijn....
Na een opwarmperiode (Waarom vragen) worden suggesties gedaan om te werken rond
- het heelal
- onze planeet
- onze school

De projectperiode kan beëindigd worden met een kijkavond !

Positief denken wordt gestimuleerd door het scheppingsverhaal

We geloven dat het scheppingsverhaal christenen, joden en islamieten oproept samen aan een positieve samenleving te werken. We benaderen dit scheppingsverhaal als een tekst die ons 'te denken geeft' om zin te vinden in het leven. Dit past zeker in het onderwijs. Hierbij mag men zich natuurlijk niet beperken tot het intellectuele.
Ook de morele vorming maakt er deel van uit. Het onderwijs moet ook een antwoord zoeken op belangrijke vragen als: ' hoe moet ik leven? Hoe moeten en kunnen we samenleven?'
Deze vorming is uiterst belangrijk omdat onze leerlingen van vandaag later misschien de leiders worden van ons land.

Vanuit een christelijke inspiratie....

" Ik wil iets overhouden, maar geen radicaal fundamentalisme en ook geen grijs horizontalisme. Als de mens een biologische en een psychologische laag heeft, dan toch ook een spirituele"
(A. Vansteenwegen)

Kinderen en jongeren gaan naar de school om er een goede basis te krijgen om later iets te betekenen in onze samenleving. Daarom heeft iedere school veel aandacht voor de sociaal emotionele ontwikkeling omdat men zo waarden kan doorgeven. Ouders die bewust kiezen voor een christelijke school verlangen van de school dat men dit doet vanuit een christelijke inspiratie.

interculturele competentie

Leerkrachten moeten op verschillende domeinen competent zijn. Een competentieprofiel omvat in zijn geheel het pedagogisch handelen, het didactisch handelen, de organisatie van het onderwijs, het bieden van zorg en begeleiding, het professioneel communceren, de persoonlijke instelling en de identiteit.

Binnen het competentieprofiel is de nodige interreligieuze en interculturele kennis vaak een zwakke schakel. Dit boek wil iets doen aan die zwakke schakel en dit op twee vlakken: je kunt het zien als een interreligieuze cursus voor leerkrachten maar ook als een vertelrooster met de nodige tips en achtergrondinformatie.

Een geïnspireerde school

Op 21 december 2007 verschijnt bij Garant het reeds lang aangekondigde boek : ' Een geïnspireerde school'. Het bekijkt de fundamenten van de Trialoogschool vanuit een bijbelse bril met heel veel aandacht voor het interreligieuze en het interculturele.
Leerkrachten wordt gevraagd iets aan hun ontwikkeling , ook op het vlak van identiteit, te doen (competentieontwikkeling) Hier wordt hen en de kinderen een kans geboden. Het boek kan gebruikt worden als bijbelvertelrooster. Bij het voorbereiden krijgt de leerkracht voldoende informatie waardoor hij terecht bij het functioneringsgesprek kan aantonen dat hij iets aan zijn religieuze ontwikkeling heeft gedaan!

Tot slot een bedenking

Ken je een leerkracht die erin geslaagd is bij jou sociale berokkenheid op te wekken? Hoe deed hij of zij dat? Hoe stond hij of zij tegenover de kinderen? Hoe stond hij of zij tegenover de leerstof? Welke sfeer heerste er in de groep? Hoe werd er gewerkt ( in groepjes, individueel, projectmatig, ineractief....) Welke afspraken waren er binnen de groep? Hoe gedroeg hij of zij zich bij toezicht? Doe het precie sop dezelfde manier, maar met jouw accent.

Veel succes

een pestactieplan

Pesten komt op elke school voor. Het is een schrikbeeld voor directies, leerkrachten, ouders en voor voor kinderen.
De wijze van pesten evolueert. Nieuwe tijden bieden verfijnde mogelijkheden.
Over een goed pestactieplan beschikken is dus voor ieereen van belang.
Hoe stel je een pestactieplan op?
Hoe sensibiliseert men alle betrokkenen?
Welke weg bewandelt men bij effectief pestgedrag?
Wanneer er ondanks alle inspanningen opnieuw pesten plaatsvindt, welke protocollaire procedure volgt men dan?

Allemaal vragen waarop een antwoord aangeboden wordt.

een projectperiode

Zo een periode is belangrijk om de opvoedingsvisie van de school aan iedereen bekend temaken.
Het begint met een plechtige opening met kinderen,leerkrachten en ouders
Dan voIlgt een goede observatie van het welbevinden van alle stakeholders in school
Met het einde van een project is het niet afgelopen, want dan moet men het nog waarmaken.

Draaiboek bij grensoverschrijdend of probleemgedrag

Scholen hebben een rouw- en /of calamiteitenprotocol maar meestal hebben ze geen protocol of draaiboek voor grensoverschrijdend gedrag. Het is goed dat men toch naar voren kijkt, zonder te denken dat dit draaiboek het probleem van lastige kinderen of lastige groepen zal oplossen. Meer informatie vind je in het boek vanaf blz 83

als regels niet volstaan

De omgang met moeilijke situaties verdient in elke school speciale aandacht, want dan volstaan de regels vaak niet.

Ook dit moet in een school goed uitgepraat worden zodat binnen het team een strategie ontwikkeld wordt.

Samen zorg dragen voor elkaar

Het sleutelwoord samen komt tegemoet aan de basisbehoefte van ergens bijhoren. Samen biedt heel wat mogelijkheden in een school. Deze mogelijkheden worden besproken in het boek blz 34 tot 38

op mij kan je rekenen!

Het is een grondhouding die past in iedere school en die verwijst naar verantwoordelijkheid.
Verantwoordelijkheid betekent dat men rekenschap kan en wil geven.

Vrijheid en verantwoordelijkheid zijn begrippen die in een school een verschillende betekenis hebben voor personeelsleden, kinderen en ouders.

Verschillende toepassingsgebieden worden aangeboden

Empathie is een grondhouding voor een warme school

Empathie speelt een cruciale rol in het onderwijs. Wie zich niet kan inleven in anderen kan onmogelijk moreel handelen.
Als we in een school aan een goede sfeer willen bouwen dan moeten we dat niet doen via saaie filosofische traktaten maar door het vermogen aan te scherpen tot empathie

Een mooie grondhouding is ontwikkeling

Een mooie grondhouding is ontwikkeling omdat men groeit in het onderwijs. We zijn immers geen mens maar worden stilaan mens (menswording)
Ontwikkeling is een woord dat in verschillende vormen in het onderwijs gebruikt wordt: schoolontwikkeling, leerkrechtenontwikkeling (POP), ontwikkelingsgericht onderwijs, kindontwikkeling, brede persoonsontwikkeling, groepsontwikkeling, kwaliteitsontwikkeling, SEO, cognitieve ontwikkeling, visieontwikkeling, maatschappelijke ontwikkeling, taalontwikkeling, morele ontwikkeling, levensbeschouwelijke ontwikkeling....

Zalig Kerstmis

Ik wens je van harte een Zalig Kerstfeest en een warm 2007!

Een goede grondhouding is respect

Niemand zal ooit het belang van respect ontkennen. Het is als een glimlach, het kost niets en iedereen stelt het op prijs. Het maakt een warme samenleving van een school.

Er zijn talrijke invalshoeken om in een school aan deze sleutelwaarde gestalte te geven. De school is daartoe een ideale oefenschool of proeverij.

In dit boek worden verschillende invalshoeken gegeven vanaf blz 18 tot 20

Een goede basis leggen

Schoolregels opstellen begint met een goede basis leggen.

- het onderscheid tussen regels en afspraken
- de schoolvisie
- het zoeken van een centrale waarde om dit te verwoorden

Wegwijzers

Zoals je verschillend op reis kan gaan:
-alles goed uitstippelen
-alles aan het toeval overlaten
- goed weten wat de bedoeling van de reis is....


Zo kan men ook rond regels werken

Praktische informatie

UITGEVERIJ/ GARANT 116 blz.14,80 EUR
'Om een kind op te voeden heb je een heel dorp nodig'. Zoals dit Afrikaanse gezegde aangeeft, zijn er veel betrokken partijen bij het opvoedingsproject. De school is hierbij een centrum waar leerlingen, leerkrachten, ouders, begeleiders en alle andere betrokkenen zich optimaal kunnen ontwikkelen. De hamvraag is: hoe kun je een school met een positief leef- en leerklimaat realiseren? De auteur geeft aan de hand van concrete voorbeelden de nodige handvatten voor het opstellen van goede schoolregels en groepsafspraken. Daarna diept hij werkvormen uit om een positief groepsklimaat te creëren en die toepasbaar zijn op het dagelijkse schoolleven. Proactief is er ook een draaiboek voor grensoverschrijdend of probleemgedrag en een anti-pestactieplan.

De buitenkant

isbn 978-90-441- 1924-4

nur 840

Een school met goede afspraken

op vrijdag 29 september verscheen bij Garant : ' Een school met goede afspraken'.

We houden jullie systematisch op de hoogte over de inhoud en mogelijkheden.

Je kunt nu reeds een artikel lezen in Zorgbreed jrg 3 nr 11

Als doelstelling formuleren we: " In het kader van een integrale leerlingenzorg is het belangrijk voor een stapsgewijze ontwikkeling van een positief leer- en leefklimaat om een visie over regels en afspraken op te nemen in het beleid van de school."

Even geduld a.u.b.

Bijlagen

Er worden 18 bijlagen geleverd zoals

-agenda's voor teamvergaderingen
- vieringen
- een kerkentocht
- een identiteitsreis met het team
- bezinningsdag rond verbondenheid
- uren van verbondenheid met ouders
- een voorstel voor een ouderavond

Verdiepend werken rond verbondenheid

Als verdieping zijn er verschillende mogelijkheden die in overleg kunnen genomen worden, rekening houdend met de concrete vratgen van elke school. Het kan gaan over verschillende vormen van samenwerking tussen collega's onderling, tussen school en parochie of tussen het schoolteam en de ouders. Het kan ook gaan om een studie van interlevensbeschouwelijke modellen of het bestuderen van de participatieve school. We stellen een paar mogelijkheden voor van blz 37 tot 40
1. Partnerschap ouders-schoolteam geeft groeikansen aan het kind
2. Samenwerking met de parochie

gedeeldheid

De relatie tussen school en ouders is de laatste jaren grondig veranderd: eigenheid, zelfstandigheid, mondigheid, inspraak, participatie en gedeeldheid zijn woorden die dit weergeven.

Ouders en leerkrahten gaan op voet van gelijkheid in gesprek met elkaar in het besef dat men een gedeelde verantwoordelijkheid heeft ten overstaan van het kind.

Meer informatie op blz 35 en 36

Verbondenheid met....

Het team krijgt voldoende informtie over:

- verbondenheid met zichzelf en de anderen p 13
- verbondenheid met de samenleving p 18
- verbondenheid met God(sdiensten) p 20
- verbondenheid met heden en toekomst (historische) p 23
- verbondenheid met de natuur p 25
- verbondenheid met materiële dingen p 27

Je hebt een heel dorp nodig...

Met het Afrikaans gezegde : ' je hebt een heel dorp nodig om een kind groot te brengen' en een tekst uit de Handelingen willen we je direct laten aanvoelen in welke richting dit boek gaat. We willen in dit boek werken aan een school als morele gemeenschap of een school die iedereen op handen draagt.

In het eerste hoofdstuk geven we infromatie en tips voor het team. De verschillende vormen van verbondenheid worden geduid.

In het tweede hoofdstuk vind je tips en vieringen om in verbondenheid met leerlingen te werken

In het derde hoofdstuk wordt aandacht besteed aan de ouders en de plaatselijke gemeenschap

De Verbonden School

Nog meer bevrijding

Verder vindt U nog tips om stressvrij les te geven
Hoe je in de les met oorlog kan omgaan
Teamvergadering rond armoede in school
Lestips rond armoede
Vier bevrijdende vieringen
Een ouderavond rond waarden en normen....

Maandkalender rond bevrijding

In de maandkalender rond bevrijding worden verschillende suggesties gedaan om vakoverschrijdend te werken:
september: bevrijding van angst voor het vreemde
oktober: geroepen om mensen te bevrijden
november:bevrijding uit de slavernij
december: bevrijding vieren
januari: bevrijding van honger
februari:bevrijding doo de wet
maart: bevrijding van schuldgevoelens
april: bevrijding van afgoden
mei: bevrijding van oorlog
juni: evaluatie

Meer informatie van blz 60 tot 82

Positieve of negatieve aandacht

Wie het over samenleven heeft, heeft het over regels en afspraken en wie het daarover heeft heeft het ook over belonen (aandacht voor wat goed is) en straffen (aandacht voor verandering)

In dit verband wordt uitdrukkelijk door leerkrachten en ouders gewerkt zodat ze komen tot een gedeelde visie. (blz 58-59)

Bijlagen

In de bijlagen worden verschillende praktische onderwerpen behandeld o.a.

- Tips bij het bijbrengen van de begrippen vrijheid en bevrijding aan de kinderen
( blz 42-47)

- werken rond reclame (blz 48-49)

- werken rond weerbaarheid (blz 50-51)

- zakgeld als invalshoek (blz 52-53)

- vrij omgaan met geld (blz 54-57)

Bevrijding van armen en rijken

In een verdiepende werking wordt aandacht besteed aan de armoede (in de brede zin van het woord) in de scholen

- Achtergrondinformatie (blz 30-31)

- Wat kan een team doen op het vlak van armoede? ( blz 31-32)

- Wat kunnen we met de kinderen doen (blz 33)

Deze werking leidt tot verrassende vaststellingen.

Informatie en tips voor de teams

Wil je weten hoe de verschillende levensbeschouwingen tegen vrijheid en bevrijding aankijken? ( blz 9-10)

Wil je weten waarin we kinderen kunnen begeleiden op het vlak van vrijheid en bevrijding? ( blz 11-21) en ( 26-27)Je verneemt er ook hoe je kinderen kunt leren keuzes maken waar ze verantwoordelijkheid voor dragen.

Ook leerkrachten hebben recht op een bevrijdend jaar (blz 23-25)

Verder vind je heel wat informatie en tips voor de ouders en de plaatselijke (geloofs)gemeenschap

Een vrijmakende school

isbn 90-441-1692-4

Praktische informatie

In dit boek vind je nog ruim veertig bladzijden praktische informatie zoals

* voorbeeldbrieven
* agenda's voor teamvergaderingen
* vieringen
* uitgewerkte ouderavond
* draaiboek bij overlijden van een leerkracht
* werken met poëzie

Verdiepende werking

Als verdiepende werking worden drie voorstellen gedaan:

'de rol van de gevoelens in de religieuze vorming' (35-38)


'Hier ligt een schat begraven':(38-42)


'Wanneer ben je een gevoelige leerkracht' (42- 45)

Informatie en tips voor ouders en de plaatselijke gemeenschap

Voor de ouders kan men een ouderavond organiseren.
Er zijn natuurlijk nog andere contactmogelijkheden zoals een heen en weer schriftje, moederdag, vaderdag, grootouderdag

Voor de plaatselijke gemeenschap zijn er tal van invalshoeken zoals de doop van een kindje, een huwelijk, een overlijden.

In deel 3 vind je heel wat ideeën blz 33 en 34

Betrekken van de leerlingen

Bij de uitbouw van een gevoelig jaar is het belangrijk de kinderen te betrekken. Talrijke mogelijkheden worden op een rijtje gezet.
Er is ook aandacht voor vakoverschrijdend werken.

Een gevoelige school is een school waarin de Blijde Boodschap gestalte krijgt: het moet een plezierige, vreugdevolle school zijn.

Gedetailleerde gegevens vind je van blz 29 tot 31

een gevoelig team

Het gevoelige jaar slaat natuurlijk ook op het team zelf. In school komen allerhande negatieve gevoelens aan bod binnen het team: de angst het niet goed te doen, irritatie over het gedrag van collega's, jaloezie omdat de andere het schijnbaar zo goed doet, de onzekerheid van een functie, veranderen van groep....

Gelukkig zijn er op school ook een reeks positieve gevoelens, zoals een goed humeur, tevredenheid en vreugde omdat men met een moeilijke groep toch een stapje in de goede richting gezet heeft, een collega die tijd maakt voor...

Allerhande tips om van je team een warm team te maken kan je vinden op blz 24-28

Kinderen helpen in het omgaan met hun gevoelens

Een ideale plaats om te trainen op dit vlak is de school. De speelplaats is een voortreffelijk voorbeeld van een emotionele leerschool. Kinderen ontdekken er hoe ze zichzelf voelen en hoe anderen op hun gevoelens reageren.

Verschillende oefeningen worden gegeven (blz 16-23)

Gevoelens hebben iets te vertellen

Gevoelenszijn signalen, impulsen tot handelen en bron van informatie.

Voor meer informatie verwijzen we je naar dit deel blz 12 tot 15

Daar krijg je voldoende informatie om positief om te gaan met negatieve gevoelens van kinderen.

Een vraag aan de directie

Wanneer ouders je school bezoeken om je school beter te leren kennen: wat vertel je dan?

Gaat het dan vooral over cijfers, de goede resultaten, het intellectuele succes van de kinderen in hun later leven of ga je in op hoe men op deze school met een aantal zaken omgaat zoals een positief leer- en leefklimaat, het oplossen van conflicten, omgaan met gevoelens, het geven van verantwoordelijkheid....
Gaat het dan ook over de identiteit van de school?

Ik voel, dus ik besta

Dit jaar is een heel belangrijk jaar tussen het positieve jaar en het bevrijdend jaar.

Kinderen leren omgaan met gevoelens als boosheid,angst, verdriet, schuld, vergeving.... Kinderen verwondering bijbrengen. Meebouwen aan een geoelige samenleving en een gevoelige school voor alle participanten.....

In de loop van een mensenleven dient zich velerlei aan: lijden en vreugde, ontrouw en vriendschap, feest en verdriet. Al deze aspecten dienen in een school aan bod te komen. Ze komen derhalve in dit deel van de Trialoogschool aan bod.

De Gevoelige School

ISBN 90-441-1691-6

NUR 746& 841

Wat nog meer?

Verder vind je in dit deel
- 101 ways tot praise a child
- een bijlage met tips om groepsconflicten op te lossen
- verschillende vieringen
- een ouderavond over pesten
- een studienamiddag voor het personeel

Preventief werken aan een positief leef- en leerklimaat

Een niet onbelangrijk gegeven: ' veel ouders laten zich bij de schoolkeuze leiden door initiatieven die de school neemt om preventief aan een positief schoolklimaat te werken.

Daarom wordt rond dit thema een teamvergadering voorgesteld. (Deel 2 van de Trialoogschool blz 34-35)

Betrokkenheid van de ouders

Een positieve school is niet denkbaar zonder de betrokkenheid van de ouders.
In de Trialoogschool worden het team en de ouders niet als aparte entiteiten benaderd maar als mensen die een relatie hebben op voet van gelijkwaardigheid, met een gemeenschappelijke opdracht: ' het kind begeleiden op de weg naar een positief leven'.

Dit model beschouwt de ouders en de (geloofs)gemeenschap als partners in de opvoeding. Daarom wordt uitdrukkelijk beschreven HOE ouders betrokken kunnen worden en WAT scholen kunnen doen om de betrokkenheid van de ouders te verhogen. (blz 28-31 deel II)

Vieringen

Via bezinning en vieringen ervaren mensen, kinderen en volwassenen, een diepere laag en een verbondenheid in het leven zonder gemoraliseer. “Hemel en aarde verenigen zich door rituelen” (Xunzi, een Chinese wijsgeer rond 320 v.C)

Daarom vind je in ieder deel een uitgewerkte:
* openingsviering
* kerstviering
* paasviering
* slotviering

Deze vieringen sluiten steeds aan bij het betrokken jaar.

Droste effect

Wil men een versterkend effect bekomen dan kan men in verschillende vakken op een specifieke wijze rond het positief jaar werken.
Een paar voorbeelden

Positieve opbouw van de samenleving kan in het vak geschiedenis aan bod komen

In de creatieve vakken en de dagelijkse omgang met kinderen kunnen kinderen bevestigd worden in hun talenten die minder zichtbaar zijn

In de verschillende delen van de Trialoogschool wordt steeds naar vakoverschrijdend werken verwezen.

Praktische toepassingen

Een positieve school gaat ook positief met de natuur om;

In dit tweede deel blz 18-21 vind je hoe je dit kan begeleiden met kinderen uit de onderbouw, middenbouw en bovenbouw.

Kinderen uit de onderbouw leren door imitatie
Kinderen uit de middenbouw zijn erg gevoelig voor het oordeel van anderen
Kinderen uit de bovenbouw vinden waardenverheldering belangrijk.

Vandaar aangepaste tips.

Een positief team begeleidt kinderen op weg naar een positieve levenshouding

Leerkrachten vragen zich wel eens af: ' hoe kunnen we kinderen begeleiden in het ontwikkelen van het proces dat ze zelf al diep in zich op gang gebracht hebben?'

Wil je dat je leerlingen positief denken, bevestig dan hun succes bij positieve reacties. Het kind zal dan deze methode onthouden en in het vervolg weer toepassen tot het uiteindelijk een gewoonte wordt.

Werken aan een positief team

Nadat men duidelijk weet wat positief zijn, denken en handelen inhoudt gaat het team op zoek om iets positiefs toe te voegen aan het eigen team: een eerste stap tot procesmatige verandering.

In de loop der jaren heb ik vastgesteld dat scholen daar heel vindingrijk in zijn.

een voorbeeld
Omdat men als team wel bewust is dat het beter is een positieve levenshouding voor te leven dan er veel over te praten bedachten ze volgend idee. De eerste maandag van de maand mocht ieder personeelslid een aandachtskaartje uit een kaartenbak trekken. Ook de directeur trekt een kaartje met een idee om aan een positieve levenshouding te werken.

De vele goede ideeën worden aangereikt in 'De Trialoogschool' deel twee blz 16-17 Iedere school kan er ongetwijfeld zijn voordeel mee doen.

toepassingsmogelijkheden

Een eerste manier om positief denken in negatieve omstandigheden toe te passen kan gebeuren door creatief handelen. Een voorbeeld van creatieve intelligentie vind je in deel 2 van de Trialoogsschool

Een tweede toepassing is gebruik maken van de plus-taal: niemand is vrij van min-taal.

Een derde toepassing is gebruik maken van ik de ik-taal in plaats van de jij-taal.

Een vierde toepassing verwijst naar de taal van het lichaam.

Meer uitleg in het tweede deel van de Trialoogschool blz 13-15

Het negatieve geeft een meerwaarde aan het positieve

De kunst in het onderwijs (en elders) is positief kunnen omgaan met het negatieve:

- Het negatieve geeft een meerwaarde aan het positieve

- uit iets negatiefs kan men iets positiefs halen

- iets negatiefs kan omgebogen worden met wat humor en met creatieve intellegentie.

Meer informatie: De Trialoogschool, deel twee blz 12-13

Positief zijn, denken en handelen....

Alles begint met een goede teamvergadering rond positief zijn, denken en handelen. Een voorstel tot agenda vind je in de Trialoogschool, tweede deel blz 41-42

Je moet het immers maar durven: een positief jaar lanceren in een samenleving waar zoveel negatiefs op iedereen afkomt. Sommige ouders zijn bang hun kinderen naar de gruwelijke beelden van het TV-nieuws te laten kijken.

De school blijft hierbij niet buiten schot, want wat in de samenleving gebeurt vindt zijn weerklank in de school. De school beleeft ook wat in de wereld gebeurt.

Voeg daar nog bij dat leerkrachten vaak overvraagd worden en dat de communicatie met elkaar, kinderen en ouders niet altijd even optimaal gebeurt.

Hoe kan je in deze context positief denken, zijn en handelen?

Zie de Trialoogschool, deel twee blz 10-12

Algemeen

Nu komt de praktijk. Tijdens het eerste jaar kan gewerkt worden aan een positieve school....

Tijdens dit positieve jaar leren kinderen, leerkrachten en ouders positief om te gaan met zichzelf, de anderen en de natuur. Waarden als rechtvaardigheid, vrede, conflicten kunnen oplossen, zelfstandig denken, assertiviteit, aandacht voor de zwakkeren, duurzaamheid, eerlijkheid, democratie... komen voortdurend ter sprake in alles wat op school gebeurt.

Hierbij is de nodige aandacht voor het cognitieve(iets wat ik niet ken...), en de affectieve (als ik me niet kan inleven...) pool.

De positieve school

ISBN 90-441-1690-8

NUR 746 & 841

Scannen....

Vooraleer te beginnen aan een positieve, gevoelige, vrijmakende en verbonden school is het goed de school grondig te scannen op het vlak van identiteit zodat men goed weet welke accenten het best gelegd worden.
Veel dingen worden verondersteld en gebeuren niet. Anderzijds is men vaak ook verrast door de vele positieve dingen die wel gebeuren door sommigen.
Dit kan op verschillende wijze gebeuren.Iedere school kijkt hoe men dat het best doet.
In De Trialoogschool, deel 1, vindt men op blz 41- 43 een concrete lijst die men kan aanvinken zodra de school op dit punt doorgelicht is.

De vragen zijn enerzijds algemeen en verder specifiek gericht op de verschillende groepen die met de school iets te maken hebben.

Om een heel bestuur door te lichten en een identiteitsscan te houden doet men best een beroep op een identiteitsbegeleider die hiervoor over een geschikt document beschikt.

Een kwaliteitshandboek samenstellen

Identiteit zou een basiskleur van een school kunnen zijn!

Het is een taak die professioneel moet aangepakt worden en getoetst worden aan de praktijk.

De leerkrachten van een bouw gaan samenzitten: iemand vertelt een concreet voorbeeld. Samen beluistert men hoe de betrokken leerkracht op de situatie gereageerd heeft. De anderen vertellen hoe zij zouden reageren. De beste manier wordt eerst vergeleken met de theorie van het kwaliteitshandboek en dan in het kwaliteitshandboek genoteerd. Men spreekt met elkaar af zoveel mogelijk in die geest te handelen.

Het kader van het kwaliteitshandboek wordt beschreven in de Trialoogschool, deel 1, blz 53

oprichten van een stuurgroep

Een dragende groep bevordert de overlegcultuur.

Ideaal beschikt iedere school over een kerngroep identiteit die 'mede-eigenaar' geworden is van het proces en mee zorgt voor de dagelijkse bezieling. iets wat men niet kent kan men immers niet promoten.

Het is de motor die ervoor zorgt dat alles blijft draaien. Ze appelleren, prikkelen en geven rumte.... ze zijn zowat het jeukpoeder, het geweten van de school.

Voor het samenstellen van zo 'n groepje gelden wel duidelijke regels. Ook hun takenpakket moet duidelijk omschreven worden (Trialoogschool deel 1 blz 52)

de derde weg....

Het kan zijn dat men na verloop van tijd in een school het gevoelen heeft dat de neerslag in de schoolgids niet meer weergeeft waar de school in werkelijkheid voor staat.

Dit biedt de kans om dieper na te denken en een verwerking te laten gebeuren.

Daarin moet ook duidelijk de band gelegd worden met de diepere religieuze bedoeling.

De tweede weg : een democratische weg

De tweede weg vertrekt vanuit de verwachtingen van het team door te kijken wat het team zelf prioritair vindt in zijn werking met kinderen. Belangrijk is dat men uiteindelijk via deze weg tot de kennis komt hoe het christelijk karakter van de school vertaald kan worden in deze welbepaalde school. Het is een democratische weg

Er is echter een voorwaarde tot succes: men moet kunnen beschikken over een creatieve denk- en werkgroep die het voorwerk wil verrichten.

In de Trialoogschool, deel 1, blz 48 en 49 vind je twee voorbeelden die zo ontstaan zijn.

Het eindresultaat is meer dan een geschreven document met principes en overtuigingen. Het gaat ook over betrokkenheid bij wat in het document staat. Het heeft alles te maken met de dagelijkse praktijk van school zijn. Zulk een tekst is gemakkelijker verteerbaar door de andere leden van het team.

De eerste weg

De eerste weg neemt als vertrekpunt een sneuveltekst, een concept of een groeitekst. Het gaat over een tekst die men ter discussie aanbiedt en die moet uitgroeien.

Het woord sneuveltekst wijst op de ernst van de inspraak. De tekst mag totaal gewijzigd worden, mag gerust sneuvelen, op voorwaarde dat het eindresultaat beter wordt en er geen afzwakking plaats heeft.

Vier sneuvelteksten worden aangeboden in de Trialoogschool, deel 1 blz 43-47

Soms is het opportuun deze tekst eerst kritisch te bespreken in kleine groepen verticaal of semi-verticaal samengesteld. Dat werkt wat gemakkelijker en grondiger.

Een visietekst ontwikkelen

Iedere identiteitswerking moet steunen op een goede basis, een visie die in een tekst, aangepast aan de school gegoten is. Tot deze visietekst kan men langs drie wegen komen. Welke weg men ook kiest het begint met een visieontwikkelend gesprek met het team.

Tijdens dit gesprek wordt nagedacht over de omgang met elkaar, met de kinderen met de ouders. Verder wordt ook besproken vanuit welk opvoedingsproject men werkt en wat het team hierbij inspireert.

Meer concrete vragen vind je in de Trialoogschool, deel 1 blz 43.

Morgen verwijzen we naar de eerste weg: het vertrekken van een sneuveltekst, een concept of groeitekst.

Hoe start je met de Trialoogschool?

Eerst moet men als team de identiteitsvraag ernstig durven stellen. Enkele vragen die hierbij kunnen helpen zijn:
* welke waarden willen we doorgeven?
* hoe doen we dit het best?
* hoe christelijk zijn we nog?
* maakt onze identiteit deel uit van onze kwaliteit?
* hoe staan we tegenover kinderen met een andere identiteit?

ISBN 90-441 - 1689 - 4

De Trialoogschool

ISBN 90-441-1689-4

NUR 746 & 841

De Trialoogschool

De Trialoogschool is een school die iedereen op handen draagt en door iedereen op handen gedragen wordt. Trialoog verwijst naar een intense dialoog tussen het team, de kinderen en de ouders (buitenwereld) Allen worden betrokken want om een kind op te voeden heb je een heel dorp nodig

Het eerste deel zorgt er voor dat een goede basis gelegd wordt. In de vier volgende delen wordt heel concreet gewerkt aan een positieve, gevoelige, bevrijdende en verbonden school.

De Trialoogschool
Boek 1: Een school die iedereen op handen draagt
Boek 2: Een school die iedereen op handen draagt is een positieve school
Boek 3: Een school die iedereen op handen draagt is een gevoelige school
Boek 4: Een school die iedereen op handen draagt is een vrijmakende school
Boek 4: Een school die iedereen op handen draagt is een verbonden school

Uitgegeven bij uitgeverij Garant
www.garant-uitgevers.be
www.garant-uitgevers.nl

In de volgende dagen en weken overlopen we met jullie de inhoud en de werkwijze om procesmatig tot een school te komen die iedereen op handen draagt.